خستگی در سالمندی؛ زنگ خطری که به پای پیری نوشته می‌شود/ سه نسخه برای رفع این مشکل
۰۸:۰۷ – ۲۱ ارديبهشت ۱۴۰۴
باشگاه خبرنگاران جوان – احمد دلبری مشاور عالی سازمان بهزیستی در امور سالمندان، به موضوع خستگی در دوران سالمندی پرداخت و گفت: برخلاف تصور عمومی، پیری لزوماً به معنای خستگی نیست. هرچند کاهش انرژی در این دوره طبیعی است، اما خستگی مزمن و پایدار، به‌ویژه اگر با علائمی، چون کاهش وزن، اختلالات روانی و تغییرات ناگهانی همراه باشد، زنگ هشدار جدی به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد سالمندان بالای ۶۰ سال تا سنین ۱۰۰ یا ۱۱۰ سالگی درجاتی از خستگی را تجربه می‌کنند، افزود: بخشی از این خستگی‌ها قابل درمان است و نباید آنها را صرفاً به حساب افزایش سن گذاشت. اختلال خواب، کم‌خونی، سوءتغذیه، فقر پروتئین، تنهایی و انزوا از جمله عواملی هستند که می‌توانند باعث بروز خستگی شوند؛ عواملی که با مداخلات ساده و آگاهانه قابل اصلاح‌اند.
دلبری همچنین به خستگی شناختی در مبتلایان به آلزایمر اشاره کرد و توضیح داد: حدود ۲۰ درصد از این بیماران دچار خستگی ذهنی و شناختی می‌شوند؛ بنابراین نباید علائم این بیماری را صرفاً به اختلال حافظه محدود دانست.
او علل دیگر خستگی را در بی‌نظمی زندگی، نداشتن هدف، تنهایی و حتی کم‌آبی بدن دانست و گفت: سالمندان به‌دلیل اختلال در حس چشایی، احساس تشنگی نمی‌کنند و همین موضوع سلامت آنها را تهدید می‌کند.
دلبری در همین راستا، نوشیدن دست‌کم ۶ لیوان آب در روز را برای این گروه سنی ضروری دانست و همچنین مصرف تخم‌مرغ، سبزیجات، ویتامین D و B۱۲ در کاهش خستگی را بسیار مؤثر دانست؛ این درحالیست که برخی از این مواد به دلیل باور‌های غلط یا مشکلات جسمی، از سفره سالمندان حذف شده است.
مشاور عالی بهزیستی در امور سالمندان در ادامه با اشاره به نقش پررنگ تحرک جسمی و ورزش در بهبود حال سالمندان، افزود: ورزش منظم با افزایش جریان خون و ترشح هورمون‌های شادی‌آور مانند اندورفین، نقش مؤثری در ارتقای سلامت جسمی و روانی سالمندان و حتی پیشگیری از آلزایمر دارد. سالمندان باید دست‌کم سه روز در هفته به مدت نیم ساعت ورزش کنند، اما متأسفانه این مهم اغلب در برنامه روزانه آنان جایی ندارد.
دلبری در بخشی دیگر از سخنان خود به نقش فرزندان در کاهش احساس خستگی و انزوای سالمندان پرداخت و گفت: بخش مهمی از خستگی روحی سالمندان ناشی از تنهایی است؛ در اینجا خانواده و به‌ویژه فرزندان نقشی تعیین‌کننده دارند. اگرچه تغییرات سبک زندگی و ضرورت‌های شغلی گاه فرزندان را از والدین دور می‌کند، اما این فاصله فیزیکی نباید به گسست عاطفی بیانجامد. تماس‌های منظم تلفنی یا تصویری، پیگیری نیاز‌های روزمره از راه دور و حتی ارسال پیام می‌تواند به سالمندان احساس تعلق و ارزشمندی ببخشد.
وی ادامه داد: متأسفانه شاهدیم که فاصله فرزندان از والدین روزبه‌روز بیشتر می‌شود. برخی از سالمندان به فراموشی سپرده شده‌اند؛ این مسئله، زنگ خطری برای همه ماست، از فرزندان گرفته تا مسئولان. پدران و مادران ما پایه‌های زندگی امروز ما هستند؛ اگر امروز سخن می‌گوییم، حاصل شب‌زنده‌داری‌ها و تلاش‌های آنهاست. دور از انصاف است اگر قدر آنها را ندانیم. دعای والدین برکت زندگی است و بی‌توجهی به آنها، جامعه را از درون تهی می‌کند.
وی در ادامه افزود: اگر امروز درباره سالمندی سخن می‌گوییم، برای آینده خودمان است. والدین امروز، به طور میانگین چند فرزند در کنار خود دارند، اما بدون برنامه‌ریزی، ممکن است نسل ما روزی با سالمندی تنها و بی‌پناه روبه‌رو شود.
رییس انجمن سالمندی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو، از اقدامات دولت چهاردهم در حوزه سالمندی قدردانی کرد و گفت: در ماه‌های اخیر، بیش از ۳۰ جلسه تخصصی در این حوزه برگزار شده و مسئولان ارشد از جمله معاونت فرهنگی ریاست‌جمهوری و مدیران سازمان بهزیستی شخصاً در تدوین بندبند سند سالمندی مشارکت داشته‌اند. این اهتمام جای تقدیر دارد و امیدواریم سایر نهاد‌های حاکمیتی نیز با جدیت وارد میدان شوند.
منبع: ایسنا
